Đền Mẫu Hưng Yên nằm ở phường Quang Trung, thành phố Hưng Yên. Đền Mẫu Hưng Yên thờ bà Dương Quý Phi người Tống. Mẫu Dương Quý Phi không thuộc Tứ Phủ. Tuy vậy, ngôi đền vẫn được thờ các ngôi của Tứ Phủ.
Truyền thuyết về Mẫu Hưng Yên
Năm 1279, quân Nguyên xâm lược Trung Quốc. Vua Tống là Tống Đế Bình khi đó mới 9 tuổi cùng hoàng tộc và quân thần rong thuyền bỏ chạy ra biển đông. Do thuyền truy sát của quân Nguyên đuổi sát thuyền vua Tống. Biết không thể thoát, nên Vua Tống, hoàng tộc và các quần thần đã nhảy xuống biển để tuẫn tiết.
Dân làng chải Cờn Môn – Nghệ An nhìn thấy 4 cái xác, nhưng chỉ vớt được 3 xác. Còn xác kia trôi về cửa sông Phố Hiến ( Hưng Yên ngày nay). Xác đó chính là Dương Quý Phi mẹ vua Tống Đế Bính). Nhân dân xót thương bà và đã lập đền thờ bà.
Đời Vua Trần Ánh Tông khi đi đánh chiêm thành đã nằm mộng thấy Dương Quý Phi đến xin âm phù để giết giặc. Khi thắng trận trở về, nhà vua cho tôn tạo lại đền khang trang hơn.
Khảo dị khác về thần tích Mẫu Hưng Yên
Bà Dương Quý Phi còn được thờ tại Đền Cờn – Nghệ An. Tuy nhiên, theo thánh tích của Đền Cờn – Nơi đây đã vớt được 4 xác tứ vị thánh nương trong đó có cả bà Dương Quý Phi không thấy nhắc đến việc xác bà Dương Quý phi trôi dạt về Phố Hiến ( Hưng Yên).
Xin xem thêm bài: Đền Cờn Nghệ An
Hiện nay, rất nhiều tài liệu lầm tưởng Bà Dương Quý Phi là vợ của Vua Tống Đế Bính, nhưng theo sử của Trung Quốc thực chất bà là vợ của vua Tống Độ Tông, cha của Vua Tống Đế Bính. Tống Đế Bính lên ngôi năm 9 tuổi và 1 năm sau đã tuẫn tiết khi bị quân Nguyên đuổi bắt. Vua Tống Đế Bính hiện được thờ tại Đền Cờn Ngoài (đền Quan Hoàng Chín). Ngôi đền này còn gọi là đền Quan Hoàng Chín Cờn.
Theo ý kiến của PGS. TS Nguyễn Minh Tường đã đăng trên tạp chí Hán Nôm thì thần tích Mẫu Hưng Yên tóm tắt như sau:
Vào thời Vua Thiệu Bảo, có người trong triều đình Bắc Quốc đến khúc sông xã Xích Đằng làm nhà và dựng miếu thờ Dương Quý Phi. Do cầu đảo linh ứng, nên mọi người kéo đến lễ ngày càng đông. Một hôm ông được Dương Quý Phi báo mộng về nơi mất ở đền Cờn ngày nay và dặn ông hãy đến thăm nơi đó và nên lập thêm đền thờ tại Hưng Yên ngày nay.
 |
| Cảnh đền Mẫu Hưng Yên |
Như vậy, theo tài liệu của PGS. TS Nguyễn Minh Tường thì Đền Mẫu Hưng Yên không phải là nơi Mẫu trôi dạt vào mà mẫu cùng 3 công chúa đều trôi dạt vào Đền Cờn – Nghệ An.
Vì vậy, với những ai yêu mến Mẫu Hưng Yên thì trong đời cũng nên một lần đến với Đền Cờn – nơi thờ chính của Mẫu Dương Quý Phi – Một trong Tứ Đại Mỹ Nhân của Trung Quốc – Một Thái Hậu đã tuẫn tiết vì dân vì nước Trung Hoa và nay cũng đã được nhân dân Việt nam coi như một thánh Mẫu.