Chúa Thác Bờ được thờ chính tại Đền Vầy Nưa ở xã Vầy Nưa, huyện Đà Bắc, tỉnh Hòa Bình. Mặc dù không thuộc hệ thống Tứ Phủ, Chúa Thác Bờ vẫn được coi như thánh chúa trong tín ngưỡng Tứ Phủ bởi các tín đồ.
Thần Tích về Chúa Thác Bờ
Theo truyền thuyết, Chúa Thác Bờ là hiện thân của hai bà: Bà Đinh Thị Vân (người Mường) và một bà người Dao không rõ tên tại Vầy Nưa. Cả hai đã giúp vua Lê Lợi cung cấp quân lương, thuyền mảng vượt Thác Bờ để tiến quân lên Mường Lễ, Sơn La dẹp loạn Đèo Cát Hãn. Sau khi qua đời, hai bà thường hiển linh giúp dân vượt thác an toàn, phù hộ cho mưa thuận gió hòa. Nhân dân trong vùng phong cả hai bà là Bà Chúa Thác Bờ và lập đền thờ phụng.
Gốc Tích về Hai Ngôi Đền Thờ Chúa Thác Bờ
Trước đây, xã Hào Tráng, huyện Đà Bắc có một ngôi miếu và một ngôi đền thờ Chúa Thác Bờ. Khi thủy điện Hòa Bình được xây dựng, miếu được chuyển lên đất Thung Nai, Cao Phong và phát triển thành Đền Chúa Thác Bờ Thung Nai. Ngôi đền cổ được chuyển lên đất Vầy Nưa, Đà Bắc và trở thành Đền Chúa Thác Bờ Vầy Nưa. Hiện nay, Đền Vầy Nưa được công nhận là Di Tích Lịch Sử và đang được đầu tư xây dựng bia Lê Lợi.
Đền Chúa Thác Bờ Vầy Nưa – Nơi Thờ Chính
Theo nghiên cứu của Sở Văn Hóa Thể Thao Hòa Bình, Đền Vầy Nưa xuất phát từ ngôi đền cổ và đã được công nhận là di tích lịch sử, được nhà nước quản lý. Đền nằm trên đỉnh đồi Hang Thần ở xóm Phố Bờ, Vầy Nưa. Kiến trúc của đền gồm 3 gian, nhà Đại Bái và nhà Hậu cung. Hiện tại, di tích này còn lưu giữ một quả chuông đồng được đúc vào tháng 2 năm Thành Thái thứ 6.
Đền Chúa Thác Bờ Thung Nai
Đền Thung Nai tọa lạc trên sườn đồi Sầm Lông, thuộc xóm Đền, Thung Nai, Cao Phong. Đền thờ bà Chúa Thác Bờ cùng các vị thần, thánh trong tín ngưỡng dân gian người Việt như: Công đồng quan lớn, Ngũ vị Tôn ông, bà chúa Sơn Trang, Tứ phủ Thánh cô, Tứ phủ Thánh cậu, Đức Đại vương Trần Quốc Tuấn, Tứ phủ Chầu bà, Tam toà Thánh Mẫu.
Hành Trình Đến Khu Du Lịch Tâm Linh Thác Bờ
Đền Chúa Thung Nai và Đền Chúa Vầy Nưa chỉ cách nhau khoảng 20 phút đi thuyền. Du khách có thể vừa đi lễ vừa thưởng ngoạn phong cảnh hữu tình của vô vàn đảo đá nhấp nhô trên mặt nước. Sau khi hành lễ, du khách không thể cưỡng lại sự hấp dẫn của những xiên cá nướng sông Đà vàng ruộm, thơm lừng bày bán phía chân đền.
Khám Phá Động Thác Bờ
Chuyến du xuân sẽ tiếp tục với hành trình du lịch lòng hồ sông Đà và khám phá tiên cảnh trong lòng Động Thác Bờ. Cả rừng nhũ đá trong động mọc lên với vô vàn hình thù lạ mắt. Trong động có đặt bàn thờ Quan thế âm Bồ tát, Phật tổ quan âm và Bác Hồ để du khách thành tâm lễ viếng.
