Ấn Độ có khoảng 300 triệu vị Thần ! Thế nhưng lại không thể nói Ấn Giáo thực sự là một tôn giáo đa thần Người ta ước lượng Ấn Độ có khoảng 300 triệu vị Thần ! Thế nhưng lại không thể nói Ấn Giáo thực sự là một tôn giáo đa thần. Lý do vì tất cả mọi vị Thần đều xuất phát từ một « Đại Thể » duy nhất, gọi là Brahman.
Mỗi người trong chúng ta cũng đều là sự thị hiện của Brahman. Trong bản chất, chúng ta không khác với Thần Thánh. Thật ra, Ky Tô Giáo cũng có quan niệm tương tự. Thí dụ trong Gioan 10:34, Đức Ky Tô nói : « các anh đều là những vị Thần ». Rõ ràng hơn, ở một đoạn khác, Đức Ky Tô khẳng định con người làm một với Ngài và Ngài làm một với Thiên Chúa, tức con người làm một với Thiên Chúa (Gioan 17 :21) …
Ấn Giáo có vẻ đi xa hơn một chút khi cho rằng mọi sự hiện hữu, kể cả súc vật, cây cối, gỗ đá, v.v… đều chỉ là những hình bóng của Brahman. Brahman là sự hiện hữu duy nhất. Ngoài Brahman, không có sự hiện hữu nào khác. Tôi nói « có vẻ », vì tư tưởng này cũng được thấy trong Thánh Kinh. Khi Thiên Chúa phán rằng “ta là Hiện Hữu” (Ayeh Acher Ayeh) (Exode 3:14), Ngài đặt con người, cũng như mọi sự vật, trước một vấn nạn : nếu con người, tự cho là mình hiện hữu, và khẳng định sự vật hiện hữu, thì con người cũng như sự vật đều chỉ có thể hiện hữu qua Thiên Chúa, trong Thiên Chúa, vì Ngài LÀ Hiện Hữu. Y hệt như Đại Thể Brahman …
Có lẽ sự khác biệt giữa Ấn Giáo và truyền thống Do Thái-Ky Tô-Hồi Giáo nằm nhiều hơn ở quan niệm «Sáng thế». Sáng thế theo Ấn Giáo không phải là một tiến trình như một đường thẳng, với một điểm khởi đầu như trong Thánh Kinh, mà là một chu kỳ sinh diệt, không ngừng lập đi lập lại. Khi Brahma (*) thở ra thì một vũ trụ nảy sinh, khi Brahma thở vào thì vũ trụ ấy hoại diệt. Cũng có khi người ta cho rằng Shiva mở mắt thì một vũ trụ sinh ra, và nhắm mắt lại thì một vũ trụ tiêu diệt.
Theo một thuyết khác, vũ trụ vạn vật chỉ là giấc mơ của Vishnu. Bộ ba : Brahma, Shiva và Vishnu là một loại Chúa Ba Ngôi, một mà ba, ba mà một. Ba Ngôi Vị này có thể được tập hợp trong một thực thể duy nhất, gọi là Trimurti. Tuy nhiên, để dễ truyền đạt thông điệp giáo hóa, Trimurti thường được phân ra làm ba nhân vật, mỗi vị có một «đời sống» biệt lập. Kỳ sau chúng ta sẽ bàn đến vài huyền thoại quanh Brahma, Đấng Sáng Tạo.
