Trang phục của phụ nữ H’Mông ở Hà Giang chia làm 4 nhóm: Mông trắng, Mông hoa xanh, Mông hoa đỏ và H’Mông đen. Đến với Hà Giang, mảnh đất biên cương nơi địa đầu Tổ quốc, tận mắt nhìn ngắm những cô gái H’Mông trong những bộ trang phục rực rỡ sắc màu, mới thấy hết được nét tinh tế được thể hiện trên từng đường thêu, mũi chỉ tạo nên những hoa văn, họa tiết tinh xảo. Đó là cả một quá trình cần mẫn trong lao động và trí tưởng tượng phong phú của phụ nữ H’Mông.

Tất cả tạo nên bản sắc riêng mà vẫn mang đậm văn hóa của người H’Mông ở Hà Giang.

Váy của dân tộc H’Mông trắng màu trắng được xếp thành ly khi bước đi tạo nhịp điệu xúng xính, đung đưa, kết hợp với những đồ trang sức như vòng cổ, hoa tai, càng làm cho hình ảnh cô gái H’Mông trắng thêm đằm thắm.

Trang phục dân tộc
H’Mông trắng gồm khăn đội đầu, áo, váy và thắt lưng. Áo gồm 2 lớp, áo lót trong, áo bên ngoài có thêu hoa văn hình học như hình vuông, hình chữ nhật, hình quả trám, xoáy ốc hay hình tròn, xẻ ngực, có thêu hoa văn ở cánh tay và yếm sau lưng. Váy màu trắng được xếp thành ly khi bước đi tạo nhịp điệu xúng xính, đung đưa, kết hợp với những đồ trang sức như vòng cổ, hoa tai, càng làm cho hình ảnh cô gái H’Mông trắng thêm đằm thắm.
 
 

Trang phục dân tộc H’Mông hoa xanh có cách trang trí trên y phục chủ yếu bằng đắp ghép vải màu, hoa văn thêu chủ yếu hình chữ thập. Phụ nữ H’Mông hoa xanh mặc váy ống. Để tạo nên sự nổi bật của trang phục không thể thiếu chiếc thắt lưng là một miếng vải rộng khoảng 6 – 7cm, đoan giữa được thêu các hoa văn, màu đẹp, quấn ngang bụng, tôn lên đường eo thon, làm cho các thiếu nữ có vóc dáng đẹp hơn.

 
Trang phục dân tộc H’Mông hoa đỏ thì phong phú với những họa tiết đẹp, lạ mắt, gồm áo xẻ ngực, váy, thắt lưng và xà cạp. Các đường viền trên váy áo của chị em phụ nữ được trang trí rất cầu kỳ. Phía sau cổ áo là một bức thêu hình chữ nhật được trang trí hoa văn tỉ mỉ. Hai ống tay áo cũng được thêu hoa văn là những đường vằn ngang với đủ màu sắc. Khi thêu họ còn tính toán từng đường kim mũi chỉ, kích thước trên bộ hoa văn trong mảnh vải, vì vậy trang phục của dân tộc Mông hoa đỏ không thể lẫn với bất kỳ trang phục của dân tộc Mông khác. Điều đó đã tạo nên những nét quyến rũ riêng.
 
Trang phục dân tộc H’Mông đen được làm bằng nguyên liệu thiên nhiên là cây lanh, do chính bàn tay khéo léo của người phụ nữ Mông thêu dệt nên. Nổi bật là nghệ thuật tạo hình của người Mông đã được lưu giữ, bảo tồn và phát huy qua các thế hệ. Váy bằng vải chàm in hoa văn bằng sáp ong, áo xẻ ngực.
Sự kết hợp hài hòa khéo léo trong bộ trang phục của người Mông đã tạo nên cho họ một sắc thái khỏe khoắn bền bỉ làm bừng lên sức sống mãnh liệt của những con người nơi núi rừng hoang vu. Mỗi loại trang phục đều mang vẻ đẹp độc đáo và riêng biệt, qua đó thể hiện sự đa dạng trong văn hóa của mỗi nhóm H’Mông trên địa bàn tỉnh Hà Giang.
Vàng A Xứ