Công đồng Trần Triều là một tín ngưỡng dân gian Việt Nam, thờ phụng Hưng Đạo Đại Vương Trần Quốc Tuấn, một anh hùng dân tộc có công lớn trong việc bảo vệ đất nước khỏi giặc ngoại xâm. Tín ngưỡng này đã hình thành từ quá trình thánh hóa và thần hóa Trần Quốc Tuấn, người được dân gian tôn vinh như vị thánh hộ quốc an dân, diệt trừ tà ma và chữa bệnh.
Những điều đặc biệt về Công đồng Trần Triều
1. Nhà Trần không phải là một phủ
Nhà Trần được sắp xếp theo gia đình, không theo quan tước hay hàng bậc như Tứ phủ. Các thành viên nhà Trần đều được phong tước và có trang phục riêng biệt.
2. Các vị thánh và nghi lễ
- Đức Đại Vương Trần Hưng Đạo không lên đai thượng hay múa long đao vào mùa hè, chỉ đi cờ kiếm vào mùa xuân.
- Các vị hầu nhà Trần bao gồm Đức Đại Vương, Đức Ông Đệ Tam, Cô Đệ Nhất, Cô Đệ Nhị Đại Hoàng, Cô Cửa Suốt, và Cậu Cửa Suốt. Tuy nhiên, nhiều người nhầm lẫn rằng chỉ có sáu vị hầu.
- Nghi lễ hầu nhà Trần có đặc điểm riêng biệt, không tráng bóng như hầu Tam Tòa Thánh Mẫu, thường sử dụng cờ kiếm.
3. Lễ đội lệnh nhà Trần
Người có căn nhà Trần chỉ cần làm lễ đội lệnh nhà Trần là có thể hầu các vị thánh. Trước khi mở phủ, người đội lệnh phải được đội lệnh tại điện thờ nhà Trần và hầu tráng bóng các vị sau đó mới được hầu Đức Đại Vương Trần Hưng Đạo.
4. Phong tục cấp sắc thanh đồng
Trước đây, những người muốn thờ nhà Trần phải mời pháp sư để thảo sắc vào 1000 vàng địa thiếc, sau đó đức ông phê sắc và đóng dấu. Hiện nay, nhiều người đến các đền Bảo Lộc và Kiếp Bạc để xin sắc.
Các vị thánh trong Công đồng Trần Triều
- Vương phụ và Vương mẫu
- Đức Đại Vương Trần Hưng Đạo
- Vương phi phu nhân
- Thầy dạy văn và thầy dạy võ
- Quan Nam Tào và Quan Bắc Đẩu
- Các tướng quân và thánh cô
Một số vị thánh tiêu biểu:
- Đức Đại Vương Trần Hưng Đạo: Khi ngự đồng, ông mặc áo đỏ thêu rồng, làm phép sát quỷ trừ tinh.
- Đức Tiên cô Đệ nhất Quốc Mẫu: Vợ Vua Trần Nhân Tông, khi ngự đồng mặc áo màu đỏ.
- Đức Tiên cô Đệ nhị Đại Hoàng: Khi ngự đồng mặc áo màu vàng hoặc xanh, làm phép trừ linh tróc tà.
- Lục Bộ Đức Thánh Ông: Các danh tướng giúp đức Đại Vương, mặc áo đỏ, chuyên bắt tà và chữa bệnh.
Kết luận
Công đồng Trần Triều là một phần quan trọng trong văn hóa tín ngưỡng dân gian Việt Nam, với những nghi lễ và phong tục đặc sắc. Việc tìm hiểu sâu hơn về Công đồng Trần Triều giúp chúng ta hiểu rõ hơn về truyền thống và tâm linh của dân tộc.
