Đền Cô Đôi Cam Đường tọa lạc tại phường Bình Minh, thành phố Lào Cai (trước đây là xã Cam Đường). Đây là nơi thờ tự Đôi Cô Cam Đường, nhưng theo cách gọi dân gian của tứ phủ, thường gọi là Cô Đôi Cam Đường.
Mặc dù Cô Đôi Cam Đường không thuộc hệ thống Tứ Phủ Thánh Cô, nhưng các cô vẫn thường giáng hầu và khi giáng hầu, thường mặc bộ áo tứ thân truyền thống của phụ nữ Việt cổ.
Truyền thuyết về Cô Đôi Cam Đường
Cô Đôi Cam Đường (hay Đôi Cô Cam Đường) vốn là hai cô gái quê vùng Đình Bảng, Bắc Ninh. Họ được triều đình giao nhiệm vụ lên vùng Lào Cai để do thám tình hình giặc Thanh. Hai cô đã cải trang thành người buôn vải vóc, quần áo để che mắt giặc.
Tuy nhiên, hai cô bị giặc Thanh phát hiện, bắt giữ và bị giết. Xác của họ trôi dạt về Cam Đường (nơi đền thờ hiện nay). Trong thời gian làm nhiệm vụ, hai cô được người dân địa phương quý mến, nên sau khi mất, dân làng Chiềng đã lập miếu thờ để tưởng nhớ và tôn vinh công lao của hai cô.
Sự linh thiêng của Đền Cô Đôi Cam Đường
Sau khi miếu thờ được lập, người dân quanh vùng đã làm ăn phát đạt, mùa màng bội thu. Tiếng lành đồn xa, không chỉ người dân địa phương mà cả du khách từ khắp mọi miền cũng đến thắp hương, cầu nguyện và tưởng nhớ hai cô gái trẻ luôn phù hộ cho người dân có cuộc sống ấm no, yên bình.
Theo truyền thuyết, Cô Đôi Cam Đường là hai thánh cô trẻ nhất trong số các thánh cô, bởi các cô mới xuất hiện từ thời kháng chiến chống nhà Thanh (Trung Quốc). Trải qua năm tháng, từ một am miếu nhỏ, đền thờ đã được nhiều lần sửa sang và trùng tu, trở thành một ngôi đền khang trang như ngày nay, mang tên gọi “Đền Đôi Cô”.
Đền Cô Đôi Cam Đường không chỉ là một di tích lịch sử quan trọng mà còn là điểm đến tâm linh, nơi du khách có thể tìm về để tìm hiểu về lịch sử, văn hóa và tín ngưỡng dân gian của vùng đất Lào Cai.